Regio Rijn-Maasmonding / Volkerak-Zoommeer
De Slim WM regio Rijn-Maasmonding/Volkerak-Zoommeer (RMM/VZM) is een dichtbevolkt en dynamisch gebied met: havenactiviteiten, verschillende steden, Greenports (tuinbouw) en het natuurgebied De Biesbosch.
In de Slim WM regio RMM/VZM heeft water -zowel van zee als de grote rivieren- een grote invloed op veel verschillende belangen. Het samenkomen van de rivieren (Rijn en Maas) met de zee zorgt voor een verloop van zoutwater, naar brakwater naar zoetwater. Bij lage rivierafvoeren is de zoutinvloed vanuit zee sterker dan bij hoge rivierafvoeren. Bij een lage rivierafvoer kunnen innamepunten van drinkwaterbedrijven zoals bij Gouda (Hollandse IJssel), Bernisse en langs het Volkerak-Zoommeer te zout worden om drinkwater van te maken.
Voldoende zoetwater is van groot belang voor de bereiding van drinkwater maar ook voor: proceswater voor industrie, voor peilhandhaving, beregening en regulering van de waterkwaliteit in de polders. Wanneer het gebied in de Slim WM regio RMM/VZM te zout dreigt te worden, treden bijzondere maatregelen in werking zoals bijvoorbeeld KWA (klimaatbestendige wateraanvoer).
Noodzaak
Het watersysteem van de Rijn-Maasmonding wordt o.a. door de klimaatverandering steeds meer op de proef gesteld. Hoge rivierafvoeren en hevige neerslag in combinatie met hoge zeewaterstanden, kan voor wateroverlast of overstromingen zorgen. Daarnaast zijn, in perioden met lage rivierafvoeren, grote delen van de Rijn-Maasmonding gevoelig voor verzilting. Verzilting is het geleidelijk toenemen van het zoutgehalte van in de bodem en/of het oppervlaktewater. Dit kan een probleem worden wanneer het zout de zoetwatervoorziening bedreigt. De verwachting is dat dergelijke situaties -zowel te veel als te weinig (zoet)water- zich door klimaatverandering frequenter gaan voordoen. De Slim WM regio Rijn- Maasmonding en Volkerak-Zoommeer is daarom genoodzaakt om beter, slimmer en efficiënter om te gaan met zoetwater. En om nog beter samen te werken tijdens situaties met (te) veel water.
Slim Watermanagement
Met Slim Watermanagement heeft de Slim WM regio RMM/VZM de ambitie om de zoetwaterbeschikbaarheid zoveel als mogelijk op peil te houden en zoetwater zo goed mogelijk te verdelen. Dit kan onder andere door het beheer van het hoofdwatersysteem en de regionale systemen (van de waterschappen) beter op elkaar af te stemmen. Maar ook met gerichter inzetten van objecten als: de Haringvlietsluizen, stuw Hagestein en de Volkeraksluizen is effect op het wateraanbod vanuit het hoofdwatersysteem te regelen.
Stand van zaken
Slim Watermanagement is in de Slim WM regio RMM/VZM in 2015 gestart met een inventarisatie van mogelijke maatregelen in de deelgebieden van de Rijn- Maasmonding. Zo is gekeken naar: de Hollandsche IJssel, de Parksluizen, het Volkerak-Zoommeer en het Brielse meer. Voor de maatregelen is ook gekeken naar de onderlinge samenhang van deze deelsystemen om het systeem als geheel robuuster te krijgen en over de systeemwerking meer kennis op te bouwen.
Zo is onder andere met een praktijkproef onderzocht hoe het peil in het Volkerak-Zoommeer uitzakt wanneer geen water ingelaten kan worden. En hoe met data-analyse het zoet-zoutgedrag bij verziltingsgevoelige inlaten voorspeld kan worden .
De Slim WM regio RMM/VZM heeft vervolgens redeneerlijnen Slim WM opgesteld die de onderlinge afspraken vastleggen. Ook is een serious game ontwikkeld (droogte game). Met deze serious game kan op een interactieve manier ervaren worden wat de uitdagingen zijn om gebiedsgericht en samen met andere waterbeheerders het waterpeil en de waterkwaliteit op orde te houden tijdens droogte.