Voorbereiding
Het realiseren van de IV Slim WM is een complexe opgave. Een gedegen voorbereiding is dan ook zeer belangrijk. Hiermee zijn we in 2020 van start gegaan.
De eerste voorbereidende stappen voor de IV Slim WM zijn gezet aan het einde van de eerste planperiode van Slim WM (2020 en 2021). De pilot-informatieschermen bleken van meerwaarde, werden operationeel ingezet en de waterbeheerders gaven aan ze graag te willen behouden. De pilotschermen zijn niet ontwikkeld om voor lange tijd te kunnen beheren. Daarom is afgesproken om de functionaliteiten van de pilot-informatieschermen in de IV Slim WM op te nemen. Ook hebben Rijkswaterstaat en de waterschappen afgesproken om het beheer en onderhoud vanaf 2028 gezamenlijk op zich te nemen.
Plan van aanpak
Een werkgroep met vertegenwoordigers uit alle Slim WM-regio’s (incl. het Watermanagementcentrum Nederland (WMCN)) heeft een plan van aanpak IV Slim WM (pdf, 298 kB) (maart 2022) opgesteld. Dit plan beschrijft op hoofdlijnen wat de functionele behoefte is en met welke randvoorwaarden en aanpak rekening moet worden gehouden. Het plan geeft de eerste aanzet voor de verdere uitwerking van de gebruikerswensen en het project IV Slim WM. De verdere uitwerking van het project IV Slim WM vindt plaats in de globale architectuurschets (GAS), de Project Start Architectuur (PSA) en het realisatieplan. Deze documenten vormen de formele kaders voor de realisatie van de IV Slim WM.
Financiering
De essentie van het plan van aanpak IV Slim WM is opgenomen in het Parapluplan Slim WM tweede planperiode (pdf, 5.5 MB). Het parapluplan beschrijft aan welke doelen en resultaten Slim WM in de tweede planperiode werkt. Het parapluplan is in februari 2022 akkoord bevonden door het Bestuurlijk Platform Zoetwater. Op basis van het parapluplan geeft DG Water en Bodem opdracht voor de uitvoering en het gereserveerde Deltafonds budget vrij. Hiermee is de financiering van de IV Slim WM tot en met 2027 geborgd. Daarna gaan de waterbeheerders de IV Slim WM zelf financieren en aansturen. De afspraken hierover worden vastgelegd in een bestuurlijke samenwerkingsovereenkomst (in concept gereed). Een eerste concept is binnen de Unie van Waterschappen besproken in de Werkgroep Watersystemen (WWS), de Commissie Watersystemen (CWS) en de ledenvergadering van dijkgraven. De overeenkomst is ook besproken in het RWS-directeurenoverleg waterkwantiteit en bestuur van Rijkswaterstaat. Als blijkt dat er ook een samenwerkingsovereenkomst nodig is voor de ontwikkelfase, wordt deze mogelijk gekoppeld aan de samenwerkingsovereenkomst voor de fase vanaf januari 2028. Dit wordt nog bekeken.
Sturing
Het Parapluplan Slim WM tweede planperiode beschrijft de organisatie en sturing van het programma Slim WM, waarbij een stuurgroep IV is voorzien. Deze stuurgroep is vormgegeven rond gebruikersvertegenwoordiging, via vertegenwoordigende leden vanuit het landelijk directeurenoverleg (LDO) Slim WM en een vertegenwoordiger van de opdrachtgever. Een regieteam IV Slim WM, met onder andere de projectmanager IV Slim WM, een vertegenwoordiger van de opdrachtgever en managers vanuit de drie partijen die gezamenlijk de IV Slim WM realiseren (het Waterschapshuis (hWh), het Informatiehuis Water (IHW) en Rijkswaterstaat Centrale Informatievoorziening (RWS CIV)) ondersteunt de stuurgroep.
De governance IV Slim WM wordt nog verder uitgewerkt, passend bij de partijen die nodig zijn om de IV Slim WM te kunnen realiseren, laten functioneren en te beheren, onderhouden en doorontwikkelen.
Rijks ICT-dashboard en CIO-oordeel
Alle ICT-projecten van het rijk groter dan vijf miljoen euro – de grote ICT-projecten – staan op het Rijks ICT-dashboard. Ook worden ze beoordeeld door de Chief Information Officer (CIO). Op het Rijks ICT-dashboard staat hoelang de ICT-activiteiten duren, wat ze kosten en welk doel ze hebben. Het CIO-oordeel is een advies van de CIO aan de opdrachtgever van het ICT-project (DG Water en Bodem). Een grote ICT-activiteit kan niet starten zonder een positief CIO-oordeel.
De CIO heeft in zijn oordeel aangegeven dat het project IV Slim WM een goed voorbeeld is van een bottom-upbenadering: het product komt voort uit ‘willen’ en niet (alleen) uit ‘moeten’. Dit is een gunstig uitgangspunt voor het project; over de samenwerking is de CIO dan ook zeer positief. De CIO geeft daarnaast aan dat hij een geslaagde afronding van het project waarschijnlijk acht. Wel moet er gelet worden op een aantal risico’s en noemt hij een aantal punten die de realisatie kunnen bedreigen.
De CIO heeft een aantal aandachtspunten benoemd om de uitvoering te verbeteren. De aandachtspunten kunnen worden meegenomen in het realisatieplan. Het gaat om:
- Verder uitwerken van de businesscase: de CIO constateert een te positieve inschatting van tijd en geld en adviseert dit op korte termijn beter in beeld te brengen.
- Aanscherpen van de scope: de CIO geeft aan dat niet helder is wanneer welke functionaliteit geleverd gaat worden en adviseert de scope en prioritering verder uit te werken in het realisatieplan, gekoppeld aan een (herziene) planning. Zo moet duidelijk worden wat er wanneer opgeleverd gaat worden, zodat de verwachtingen gelijk zijn.
- Maak helder wat er nodig is van het Gegevensknooppunt Waterschappen (GkW) en van de waterschappen. Het GkW is een essentiële randvoorwaarde voor het werkend krijgen van de IV Slim WM. Op dit moment kan het GkW (nog) niet de dynamische data van de waterschappen leveren.
- Manage de verwachtingen. Om de doelstelling te bereiken, is het noodzakelijk om de verwachtingen goed te managen: dit kunnen de waterbeheerders verwachten, tegen deze kosten en op die termijn.